W ZJAWISKU

W rezultacie dowolny synchroniczny przekrój kultury daje na róż­nych odcinkach różne momenty typologicznej diachronii. W dowolnym momencie współist­nieją w kulturze różne epoki. Na metapoziomie różnice te podlegają wyrównaniu. Co wię­cej: metamechanizm tworzy nie tylko określo­ny kanon synchronicznego stanu kultury, lecz także własną wersję procesu diachronicznego. Wybiera on przekazy nie tylko z teraźniejszo­ści, lecz również z wcześniejszych stanów kul­tury i ustanawia własny — uproszczony — mo­del historycznego rozwoju kultury jako model normatywny. Dostrzeganie w tym zjawisku tylko strony negatywnej nie jest słuszne: dzię­ki takiemu uproszczeniu kultura stwarza wspól­ny język dla powiązań komunikacyjnych z mi­nionymi epokami.