Uchyleniu tego niebezpieczeństwa służą obecne w kulturze odpowiednie mechanizmy zapobiegawcze. Już sam system więzi komunikacyjnych między strukturalnymi węzłami kultury i stała potrzeba wzajemnego przekładu tworzą podstawę organizacji innego typu: jednej zespolonej struktury, która „łagodzi” różnorodność części w imię uporządkowania całości. Najpełniejszą realizację tendencja ta znajduje jednak w rozgałęzionym systemie tworów metajęzykowych i metatekstowych, bez których niemożliwe byłoby istnienie żadnej kultury. Przy osiągnięciu przez daną kulturę określonej dojrzałości strukturalnej, co zbiega się z momentem, kiedy autonomia poszczególnych jednostkowych mechanizmów kultury osiąga pewien punkt krytyczny, powstaje potrzeba samoopisu, stworzenia przez daną kulturę jej własnego modelu.
