STRUKTURA ARTYSTYCZNA

Struk­tura artystyczna neutralizuje redundancję. Ponadto uczestnik aktu komunikacji artystycz­nej otrzymuje informacje nie tylko z komuni­katu, ale również z języka, jakim przemawia do niego sztuka. Jest więc podobny do człowie­ka, który jednocześnie uczy się języka książki oraz jej treści. Dlatego w akcie komunikacji artystycznej język nigdy nie bywa systemem niedostrzegalnym, zautomatyzowanym i z góry przewidywalnym.Znaczy to, że w trakcie komunikacji artysty­cznej zarówno język kontaktu estetycznego, jak tekst oparty na tym języku powinny przez cały czas zachowywać aspekt niespodzianki. Ale zarysowuje się tutaj następna trudność: nie­spodziewany znaczy nieregularny (to zaś, co jest regularne, nie może być nieoczekiwane, np. po 5 marca nastąpił 6 marca, po zimie przy­szła wiosna — kolejność tych zdarzeń jest auto­matyczna i komunikat o nich żadnej informacji nie niesie), a coś nieregularnego, nie należące­go do systemu nie może być przekazywane, pozostaje bowiem poza granicami wymiany znaków. A zatem komunikacja artystyczna — zgodnie z przesłanką wyjściową — stanowi sy­tuację sprzeczną.