Rozwój warstwy metakulturowej w kulturze drugiej połowy XX wieku aktualizuje wszystkie wymienione wyżej aspekty tego mechanizmu. Następuje, o czym pisano już dość dużo, nawrót do myślenia mitologicznego. Nie mniej istotną sprawą jest wykorzystywanie języków artystycznych do rozwoju metamecha- nizmu kultury. Obok wyodrębniania jakiegoś jednego języka artystycznego w charakterze metajęzyka kultury (do szczególnej roli, jaką odgrywa tu kino wrócimy) rozwija się tendencja do wytwarzania metasztuki: metapoezji (poezja o poezji), metamalarstwa (malarstwo opisujące język malarstwa), metateatru (teatr analizujący język teatru), metafilmu. Trzeci aspekt to wykorzystywanie języków nauki: matematyki, fizyki, lingwistyki jako metajęzyków kultury.
