REPETYCJA ARTYSTYCZNA

Repetycja artystyczna różni się od niearty­stycznej tym, że utożsamienie lub przeciwsta­wienie elementów osiąga się tutaj za cenę pew­nego — czasami bardzo znacznego — wysiłku, również emocjonalnego. Ich głębokie sensy ujawniają się w wyniku przebudowy wyobra­żeń: coś jednakowego okazuje się czymś od­miennym, i odwrotnie. Poza tym aspekty for­malne i treściowe (modus i obiekt), które tak precyzyjnie rozgranicza logika, w tekście arty­stycznym podlegają jednocześnie rozdzieleniu i zamianie miejscami. Tak na przykład rozwar­te, krzyczące usta same w sobie nie są modusem, lecz obiektem. Ale w zestawieniu tych trzech kadrów (nr 215, 218, 219) występują już jako element gramatyczny, występuje tu rodzaj związku zgody jednorodnych członów zdania. Przykładem konfliktu strukturalnego, który właściwy jest repetycji artystycznej d czyni z niej złożone zjawisko dialektyczne — i zna­cznie bardziej pojemne semantycznie niż po­wtórzenie nieartystyczne — mogą być słynne kadry „budzącego się lwa” (il. 4) z Pancernika Potiomkina.